Home » IJsselvocabulaire
bandijk langs ijssel
Bandijk

IJsselvocabulaire

Zoals elke streek komt u ook in de IJsselvallei een reeks aan typische veldnamen tegen. Hieronder een rijtje veldnamen en hun betekenis.  

BandijkWaterkerende dijk, winterdijk
BergRivierduin, opgestoven rivierzand. Bijvoorbeeld Bronsbergen bij Zutphen
BlokZoals in ‘Hassinkblok’: landbouwgrond (in dit geval eigendom van de familie Hassink)
BroekVochtig bos, moerasbos
DiepGegraven rivierloop, bijvoorbeeld het Kattendiep bij de monding van de IJssel
DijkstoelMateriaalloods voor dijkversterking
Emmen, Emmer of EmeWoonplaats in de nabijheid van een waterloop (komt voor bij Bronkhorst en Zutphen)
EnkBouwland, vaak op een hoger gedeelte
HaarZoals in Landgoed ‘De Haere’: droge zandrug in overigens nat gebied
HankGeul evenwijdig aan de rivier, meestal een vroegere stroombedding. Bijvoorbeeld: de Munnikenhank ten noorden Deventer
HovenBuurtschap van boerderijen en tuinderijen die groenten, graan en melk leverden aan de nabijgelegen stedelijke bevolking. Deze benaming komt voor in Zutphen, Deventer, Wijhe en Zwolle
HoltBos(je), meestal gebruikt voor palen, planken en balken
HorstBeboste zandrug of rivierduin, zoals in Bronkhorst
Kate(r), cateKeuterboerderij, zoals in Katerveer en Veecaten
KolkDiepe plas, ontstaan na een dijkdoorbraak
LaakGegraven of vergraven benedenloop van een beek. Bijvoorbeeld de Schouwlaak bij Zutphen
LooOpen plaats, meestal een landbouwenclave in het bos, op een zandrug
MaatHooiland, van oorsprong vaak gemeenschappelijk gebruikt. Verwant aan het woord ‘maaien’
Mars of morsMoerassig gebied in de zin van: regelmatig overstroomd land
MuidenRiviermonding. Bijvoorbeeld in IJsselmuiden.
Ooi of ooijUiterwaard (ook in: ooievaar: ‘het vadertje van de uiterwaard’)
PanovenSteenfabriek voor dakpannen
PleijLandtong. Bijvoorbeeld de Hondspleij bij het splitsingspunt van Rijn en IJssel
PolTerp, meestal met een boerderij er op
Schaar, schere(n)Hoge, steile oever (vgl. het Engelse ‘shore’ en het Nederlandse ‘schoorwal’). Bijvoorbeeld in Het Zwarte Schaar bij Doesburg en Scherenwelle bij Welsum
SpikerVoorraadschuur
StrangOude rivierarm
Tichelgat, tichelkuilPlek waar klei is uitgegraven, nu meestal een waterrijk natuurgebied
TichelovenFabrieksoven voor bakstenen
VeerstoepAanlegplaats voor veerpont
WeerdUiterwaard
WelleWal of kade. Bijvoorbeeld: de Welle en de Kapjeswelle in Deventer
Zeel, zijlUitwateringssluis. Bijvoorbeeld: Scherpenzeel tussen Olst en Wijhe